Farby akrylowe – rodzaje i zastosowanie

Crafterki i scraperki coraz częściej korzystają z wielu rodzajów farb w swoich pracach, jednymi z najczęściej używanych są farby akrylowe. Są popularne nie tylko w technikach malarskich, ale również i w projektach mixed media. Dlatego też postanowiłam nieco przybliżyć ich właściwości i zastosowanie oraz to czy są między nimi jakieś różnice. 

 

Czym są farby akrylowe?

Są one jednym z najbardziej wszechstronnych mediów, a zarazem jednym z najmniej toksycznych. Farby akrylowe produkuje się na bazie wody i żywicy akrylowej – stąd ich nazwa. Dodatkowo dość szybko schną. Z powodzeniem można ich też używać do malowania: drewna, papieru, gipsu, tkanin, kamienia, plastiku, a nawet szkła i metalu. Dzięki temu farby te znalazły szerokie zastosowanie w różnych technikach hobbystycznych np. decoupage’u.

Ze względu na to że są na bazie wody, póki są mokre są rozpuszczalne w wodzie i kolory się mieszają. Natomiast dzięki zawartości żywicy akrylowej schną w elastyczną, wodoodporną i trwałą powierzchnię. 

W związku z tym, że dzięki nim można uzyskać podobny efekt do malowania farbami olejnymi, to są bardzo często wykorzystuje się je w szkołach plastycznych. Są zdecydowanie tańsze i łatwiejsze w użyciu, jedynym minusem jest mniejsza gama kolorystyczna niż w farbach olejnych. Farby akrylowe można wykorzystywać do wielu technik malarskich (np. impasto, laserunek, suchy pędzel, itp.). Oczywiście co też jest ważne, pomimo niskiej ceny, są trwałe (nie blakną i nie kruszeją). Natomiast utworzone z nimi prace przetrwają lata.

Farby akrylowe podział i charakterystyka

Farby akrylowe dostępne są w różnych opakowaniach: tubki, butelki, słoiczki, buteleczki z precyzyjną końcówką itp. Jednak bez względu na to, w jakim opakowaniu są Twoje farby, ważne jest, aby były one szczelnie zamknięte. Szczególnie w przypadku dużych słoików i tubek, gdyż zapobiegnie to ich wyschnięciu.

Wśród plastyków istnieje podział na następujące grupy:

1. craft – farby craftowe – są najtańsze, mają kremową konsystencję, lecz nie zawierają zbyt wiele pigmentu. Składają się głównie z wypełniaczy, czyli ich barwy są raczej mało nasycone. Jak sama ich nazwa wskazuje są idealne do wszelkich projektów craftowych.
2. student – farby klasy studenckiej – są stosunkowo tanie, gdyż mają mniej pigmentu niż farby heavy i soft body. Ich konsystencja jest pomiędzy farbami heavy a soft body. Zostały stworzone z myślą o osobach, które się uczą malarstwa. Dlatego też ich jakość jest zbliżona do wcześniej wymienionych heavy i soft body.
3. artist quality – farby artystyczne – są farbami przeznaczonymi dla plastyków i są najdroższe, jednak ich cena nie jest uzależniona od grupy w której się znajdują a od jakości i zawartości pigmentu. Farby akrylowe dla artystów dzielą się na rodzaje pod względem konsystencji:

• heavy body – gęste (konsystencja masła), idealne do prac we wszystkich technikach, w których chcesz uzyskać tekstury np. impasto
• soft body / liquid / fluid – rzadkie i płynne (konsystencja śmietany), idealne do malowania w stylu akwareli czy do uzyskania laserunku
• ink / high flow – bardzo płynne niemal rozwodnione, idealnie do używania z aerografem czy w markerach z pędzelkiem na przykład do kaligrafii

Różnica w konsystencji akrylowych farb artystycznych nie polega na zawartości wody w ich składzie, uzależniona jest od rodzaju żywicy akrylowej w składzie farby.

W zależności od zawartości pigmentu i żywicy akrylowej farby są kryjące (opaque), półprzeźroczyste (semi opaque), transparentne (translucent). Większość firm oznacza na opakowaniu te właściwości.

Jak odróżnić farby craft od farb artystycznych? To bardzo proste – craftowe mają jednakową cenę niezależnie od koloru, natomiast artystyczne mają różne ceny uzależnione od rodzaju pigmentu jaki został w nich użyty.

Oczywiście w środowisku craftowym używa się różnego rodzaju farb. Wszystko w zależności od tego co tworzysz i w jakich technikach. Nie zapominaj również o farbach dających specjalne efekty np. opal magic, chameleon, two tone, metalic, świecące w ciemności  itp.

Zastosowanie farb akrylowych

Jeśli potrzebujesz farby akrylowej do konkretnego celu, to dobrze znać ich właściwości. Dlaczego? Ano dlatego że wówczas wiesz, że nie warto sięgać najtańsze farby. Jeśli zaczynasz swoją przygodą z farbami akrylowymi to wybierz te ze średniej półki. Dodatkowo znając ich właściwości będziesz wiedziała jak, do czego i z czym je stosować.

Jak już wspomniałam wcześniej farby akrylowe można mieszać z wodą, jednak należy pamiętać że zbyt duża ilość wody zniszczy strukturę i przyczepność farby. Dlatego najlepiej nie dodawać więcej niż 30% wody. Jeśli jednak do wykonania swojego projektu potrzebujesz mocno rozwodnionej farby akrylowej, to skorzystaj z jej płynnych odpowiedników. Możesz również skorzystać z żelowego medium akrylowego do jej rozcieńczenia. W przeciwieństwie do wody możesz użyć tyle medium, ile chcesz, gdyż jest ono wykonane z tego samego polimeru co farba akrylowa.

Oczywiście tak samo jak możesz rozrzedzić farbę, możesz ją również zagęścić używając do tego celu gel medium. A jeśli potrzebujesz dłuższego czasu schnięcia, to są specjalne media spowalniające wysychanie.

 

Jakie powierzchnie pokrywają farby akrylowe?

Właśnie dlatego że można malować nimi po niemal każdej powierzchni mają one bardzo szerokie spektrum wykorzystania. Jeśli farba się “ślizga” to dobrze użyć wcześniej gruntu lub zmieszać farby akrylowe ze specjalnym medium izolacyjnym lub medium adhezyjnym. Przy powierzchniach porowatych wilgoć z farby może wchłaniać się zbyt mocno i farba nie będzie się łatwo rozprowadzać. Zatem jeśli lubisz płynne prowadzenie pędzla, to warto zagruntować powierzchnię lecz nie jest to konieczne.

Ciekawostka

Farby akrylowe występują również w formie markerów. Jest dla nich wiele zastosowań np. malowanie kamieni, kolorowanie, chlapanie itp.

Farby akrylowe – narzędzia jakich możesz z nimi używać

Przede wszystkim będą to oczywiście pędzle wszelkiego rodzaju. Pędzel gładki nylonowy rozprowadzi farbę niemal bez śladu, natomiast pędzel szczeciniasty o twardym włosiu zostawi bruzdy podczas malowania.

Następne na liście są przeróżne szpachelki i noże malarskie, które mają głównie zastosowanie w strukturalnych technikach malarskich, np. impasto.

Do strukturalnego nakładania farb akrylowych służą również pędzle silikonowe o różnych wielkościach i kształtach jak i wszelkiego rodzaju grzebienie malarskie.

Kolejnym produktem, który pomaga przy pracy z farbami akrylowymi jest oczywiście paleta malarska. Może być ona drewniana, plastikowa jak i w bloczku (specjalny laminowany papier).

Przydatny może być również preparat do czyszczenia pędzli i ściereczka oraz oczywiście pojemnik z wodą.

 

Reasumując: Farby akrylowe są wodorozpuszczalne, permanentne i niezmywalne po wyschnięciu. Oznacza to iż w czasie kiedy są mokre kolory można mieszać, natomiast kiedy są suche kolory nakładają się na siebie. Najważniejszą cechą ich cechą jest szybki czas schnięcia. W związku z czym są one idealne do każdego typu rękodzieła jak i do tworzenia sztuki. Należy pamiętać, że w skład farby akrylowej z grupy artystycznej  powinny wchodzić tylko pigmenty malarskie oraz spoiwo (żywica akrylowa). Z kolei farby niższej jakości dodatkowo będą zawierały wypełniacze oraz inne substancje zwiększające ich objętość. Zatem pamiętaj – im tańsze farby akrylowe, tym proporcjonalnie będą zawierały mniej pigmentu lub będzie on gorszej jakości. Dlatego jak wcześniej wspomniałam na start dobrze kupować farby ze “środkowej półki”, a te profesjonalne zbierać po trochu. Przyjdzie taka chwila, że uzbierasz niemałą kolekcję ulubionych farb w świetnej jakości!

Mam nadzieję że mój wpis przybliżył Ci nieco wiedzę na temat farb akrylowych ich składu i możliwości co do zastosowania. Ciekawa jestem czy zachęcił Cię do przetestowania tych właściwości i w jaki sposób to spożytkujesz. Koniecznie daj mi znać tu w komentarzu.