Preparaty do spękań

Kto czekał na artykuł o preparatach do spękań? Czy ich używanie jest nieodzowną umiejętnością w decoupage? Czy rzeczywiście ich wykonanie jest tak trudne? W dzisiejszym artykule wystąpią różne preparaty do spękań, które można wykorzystać w decoupage, a na koniec podpowiedź prostej metody, która żadnych preparatów nie wymaga. 

Gdy sięgam pamięcią do moich pierwszych prac decoupage, to wiadomo – spękania jednoskładnikowe musiały być 🙂 W zestawach startowych do decoupage bardzo często preparaty do spękań są obowiązkową pozycją. Trafiłam też na książkę o decoupage, gdzie spękania były omawiane już na samym początku, jako element podstawowy w decoupage. Ja nie traktuję ich obecnie z takim nabożeństwem. Jednak na pewno są prace, które bardzo dużo zyskują dzięki delikatnej siateczce spękanego lakieru, albo dużym rustykalnym odrapaniom.

Opowiedzmy sobie po kolei o rodzajach preparatów do spękań.

Preparaty do spękań jednoskładnikowe

Kojarzysz stare drzwi, okiennice lub ławki  malowane każdego sezonu innym kolorem farby? Wystawione na działanie słońca, wiatru i deszczu po jakimś czasie pokrywają się łuską schodzącej wierzchniej farby, spod której widać poprzedni kolor. To jest właśnie efekt, który próbują naśladować jednoskładnikowe preparaty do spękań. Często zresztą całkiem dobrze im się to naśladownictwo udaje.

Preparaty te w nazwie mają najczęściej zwrot crackle medium, lakier do spękań albo crackle country. Ich użycie jest stosunkowo proste – wybraną powierzchnię malujemy pierwszym kolorem farby, suszymy, potem nakładamy preparat do spękań, a po jego wyschnięciu drugi kolor farby. Zazwyczaj dość szybko pojawiają się spękania. 

Spękania dwuskładnikowe

Ten rodzaj preparatów do spękań zawsze budzi emocje 🙂 Na każdym forum i grupie o decoupage jest mnóstwo pytań, porad i wymiany opinii o dwuskładnikowych spękaczach.

Dwuskładnikowe preparaty do spękań to podkład, nazywany w po prostu Step 1 oraz preparat pękający, czyli Step 2. Najczęściej kupisz je w zestawie, ale ponieważ często Step 2 wyczerpuje się szybciej niż podkład, niektóre firmy oferują je również jako osobne preparaty.

Gdy chcesz uzyskać te magiczne spękania, na wybranej powierzchni nakładasz Step 1, a po czasie i w sposób określony przez producenta, kładziesz drugi preparat. Do każdego z nich używasz suchego, miękkiego i szerokiego pędzla. Potem czekasz z wypiekami na twarzy… i czekasz… aż zaczyna dziać się magia i pojawiają się rysy, linie, oczka. Następnie podkreślasz ich obecność wcierając w nie kolorową pastę, porporinę, albo patynę, usuwasz nadmiar barwnika  i całość zabezpieczasz lakierem.

Uwaga! Step 2 na ogół nie jest wodoodporny, dlatego do zabezpieczenia takiej pracy nie można użyć lakieru akrylowego (tutaj więcej o lakierach). Piszę na ogół, ponieważ jest dostępny spękacz Pentartu, który producent pozwala lakierować akrylem. Inna metoda, to zmycie Stepu 2 (już po wypełnieniu spękań) pod bieżącą wodą. Wtedy można pracę zabezpieczyć lakierem akrylowym.

Możesz przy ich pomocy wykonać  siateczkę delikatnych pęknięć jak na starej porcelanie. Zależnie od wybranego preparatu będą miały większe lub mniejsze oczka, cieńsze lub grubsze linie, będą głębsze albo bardziej subtelne, pojawią się, albo nie… No dobrze 🙂 Nie zawsze zależy to wyłącznie od użytego preparatu. Czasem od temperatury i wilgotności w jakiej schną, od grubości warstwy czy techniki nakładania. Zdecydowanie są to preparaty, które wymagają uwagi i cierpliwości. Pozwalają jednak uzyskać różnorodne efekty i dlatego warto się z nimi zaprzyjaźnić.

One step crackle

To bardzo przyjemny preparat, który pozwala uzyskać siateczkę drobnych spękań w jednym kroku. Nakładasz go na gotową pracę i czekasz na spękania. Działa niezawodnie i daje dużo radości. Ze względu na malutkie oczka spękań i niewielką pojemność, bardziej nadaje się do wykorzystania na drobnych fragmentach pracy.

Pasta pękająca, cracking gel, cracking paste

Pod tymi nazwami kryją się preparaty, które tworzą dość spektakularne spękania na grubej warstwie. Mają postać pasty lub żelu. Często używane są w pracach mixed mediowych, ale nic nie stoi na przeszkodzie, żeby urozmaicić nimi fragmenty pracy decoupage. Możesz je barwić przed nałożeniem, albo malować po wyschnięciu.

Alternatywna metoda tworzenia spękań

Na zakończenie, jeszcze jeden pomysł na spęknia. Przydatny, jeżeli mnogość preparatów do spękań Cię onieśmiela, a konieczność zapoznania się z nimi zabiera za dużo czasu. Jest szybsza i pewna metoda na dodanie tego elementu, a dokładnie jego imitacji do Twojej pracy – szablon lub stempel z odpowiednim wzorem.

Jak widzisz metod na uzyskanie wymarzonych spękań jest całkiem sporo, jak każdą umiejętność, także tę trzeba przećwiczyć i oswoić, a potem wybrać taką, która najbardziej nam odpowiada. Czy masz już wybraną ulubiona metodę? A może dopiero chcesz poćwiczyć, którąś z omówionych?