Żywica poliuretanowa – co to takiego?

Żywica poliuretanowa jest żywicą powstającą w wyniku polimeryzacji wielofunkcyjnych izocyjanianów z poliolami. To zdanie sugeruje już, że odlewy z żywicy poliuretanowej to zabawa w małego chemika. Połączenie dwóch wymienionych składników powoduje reakcje powodującą żelowanie i utwardzenie żywicy.  Podczas procesu można poczuć jak zmieszana substancja się grzeje – jest to właśnie skutek reakcji poliolu (alkoholu) i izocyjanianu
(reagenta). Odlewy z żywicy poliuretanowej są ciekawą alternatywą dla wycisków z różnego rodzaju mas lekkich – jednak proces ich tworzenia jest trudniejszy.

Żywica poliuretanowa – zastosowanie

Ja do swoich odlewów wykorzystuję żywicę RenCast FC 52. Jest to szybko utwardzalna żywica poliuretanowa, która może posłużyć do odlewania elementów cienkościennych, jak i modeli o różnych grubościach. Idealnie nadaje się do odlewnia części z foremek silikonowych, a także niektórych plastikowych. W przypadku tych drugich na materiał foremki, ponieważ może ona reagować z żywicą, bądź z którymś z jej składników.

Przydatne materiały

Do wykonania odlewów potrzebne nam będą:

  • odpowiednie miejsce: np. duży, równy stół, tak aby nasze formy były ustawione równolegle do ziemi,
  • ręczniki papierowe, podkładki – coś co pozwoli nam na ochronę stołu,
  • waga (u mnie kuchenna),
  • dwa składniki żywicy,
  • pojemnik do tworzenia mieszaniny (np. słoiczek, lub ‘coś z dziubkiem’ aby łatwiej wylewać mieszaninę do form,
  • mieszadło, np. drewaniana szpatułka,
  • rękawiczki jednorazowe,
  • foremki – silikonowe lub plastikowe.

W poniższym wpisie przedstawię odlewy wykonane przy pomocy foremki Stamperia.

Żywica poliuretanowa – technika przetwórstwa

1. W pomieszczeniu w którym wykonujemy należy zachować odpowiednie warunki środowiskowe tj. niska wilgotność (zalecane poniżej 60%), temperatura powyżej 20°C (dotyczy zarówno kompozycji żywicznej, formy jak i otoczenia). Ponadto forma koniecznie musi być sucha oraz pozbawiona wszelkich zabrudzeń po ostatnim odlewie. Niektórzy wykonują odlewy na świeżym powietrzu ze względu na zapach podczas przetwarzania – jest on bardzo nieprzyjemny.

2. Przed zmieszaniem składników zarówno poliol jak i izocyjanian należy osobno bardzo dobrze wymieszać. Obydwa składniki mają zdolność do oddzielania warstw, co jest naturalnym procesem charakterystycznym dla wszystkich żywic poliuretanowych. Następnie łączymy ze sobą składnik A i B w proporcjach 1 : 1. Obydwa składniki należy jak najlepiej wymieszać, uważając aby nie wtłoczyć zbyt wiele powietrza. Idealne będzie mieszanie w bezbarwnym naczyniu – będziemy wtedy widzieć, czy nie zalega nic na ściankach.

3. Formę układamy równolegle do podłoża. Najlepiej na jednorazowych ręcznikach papierowych, albo innej podkładce, którą w razie pobrudzenia będziemy mogli wyrzucić. Wymieszaną kompozycję wlewamy do formy do jej zapełnienia. Całą operację należy wykonywać stosunkowo szybko, ponieważ po upływie 6 min żywica zacznie wiązać. Ja zazwyczaj łączę wagowo po 50 g obydwu składników i spokojnie jestem w stanie je wymieszać i zalać foremki nie martwiąc się o czas.

4. Po upływie 1-1,5 h możemy wyjąć odlany element z formy i cieszyć się uzyskanym efektem.

Żywica poliuretanowa a foremki

Do wykonywania odlewów idealnie sprawdzą się foremki silikonowe – są elastyczne, a ich spód jest prosty, dzięki czemu można je stabilnie umieścić na przygotowanym podłożu. W przypadku foremek plastikowych proces przetwarzania jest trudniejszy, ponieważ tył foremki nie jest płaski i należy uważać, aby równo wykonać odlew. Jest to jednak możliwe do zrobienia z odrobiną wprawy, a myślę, że dokładność elementów jest tego warta.

Mam nadzieję, że spodobał Ci się mój wpis dotyczący żywicy poliuretanowej i spróbujesz wykorzystać tego typu odlewy w swoich pracach. Uważam, że przetwarzanie żywicy jest trudniejsze niż tworzenie wycisków, ale efekt jest wart tej ceny.

Pozdrawiam, Aga, Scrapeciarnia

9 komentarzy

  1. Mam pytanie…po wyschnięciu odlew jest jakby “tłusty” .. czym się tego pozbyć i jakimi farbami można je malować?

  2. Czy to co widac na zdjeciu , uzylas sama przezroczysta zywice poliuretanowa czy barwilas na bialo?

  3. Czy żywica poliuretanowa po wyschnięciu nie wydziela toksycznego zapachu szkodliwego dla zdrowia?

    1. Po wyschnięciu nie, ale podczas mieszania należy mieć maseczkę i pracować w wentylowanym pomieszczeniu.

      1. Tak się tylko mówi że nie jest szkodliwa, ale ona po zaschnięciu śmierdzi, więc coś wydziela. A jak wydziela to na pewno nie perfumy tylko to z czego się składa, zyli szkodliwe substancje.

  4. Czy pi wyschnięciu odlewy są elastyczne? Czy można je dopasować w jakiś sposób do formy na którą ch emu je nakleić? Np. Kuliste?

    1. Nie są, ale można je nieco uplastycznić i uformować po uprzednim nagrzaniu nagrzewicą – trzeba to robić z wyczuciem i nie poparzyć się.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.