Scrapbooking – kleje i taśmy klejowe

Zapewne pamiętasz mój wpis Scrapbookingowe narzędzia i zamienniki. Obiecałam w nim zająć się klejem w osobnym artykule. Zatem zapraszam do mojego kompendium wiedzy o klejach.

Należy sobie zadać bardzo ważne pytanie – jaki wybrać?

Przede wszystkim powinnaś się zastanowić czego oczekujesz.
Wszystkie chcemy aby nasze prace były trwałe i schludne. Żeby żaden element nie odpadł, albo nie było zacieków spowodowanych nadmiarem kleju. A najmniej pożądanym efektem jest falowanie się papieru.

Kleje.

Do papieru i tektury najlepsze są kleje introligatorskie typu CR. Między innymi to: Magic Kamaben, Galaxy Astra, Hobby DP Craft, Magiczny Happy Color czy Magiczny Bambino.
Są to kleje dość lejące i mokre, powinnaś więc uważać aby nie dozować zbyt dużych ilości na papier. Papier absorbując wilgoć zacznie się falować. Większość wymienionych przeze mnie klejów ma precyzyjną końcówkę ułatwiającą dozowanie oraz pokrywanie precyzyjnych elementów (np. Magic i Galaxy). Jednak klej można również nakładać pędzelkiem, gąbeczką, wykałaczką czy palcem. Wszystko zależy od tego na jakim materiale go używasz oraz jaki efekt chcesz uzyskać. Zanim zaczniesz wykonywać prace “dla świata” warto potestować nakładanie kleju, aby nabrać wprawy. Klej typu CR jest biały, lecz podczas wysychania staje się przezroczysty. Po wyschnięciu jest elastyczny, nie kruszy się.
Wspomniałam że jest lejący i mokry, zatem moim zdaniem nie nadaje się do wstążek i tasiemek. Zostawia brzydki zaciek, ale koronki, juta czy grubsze tkaniny spokojnie sobie z nim poradzą.

Nie polecam również kleju biurowego, gdyż pomimo tego iż jest do papieru, to po wyschnięciu się kruszy i nie trzyma tak dobrze jak CR.

Jeśli uważasz że precyzyjna końcówka jest nadal za duża, a nakładanie wykałaczką jest niewygodne, to polecam kleje w długopisie / pisaku. Możesz również przelać klej do buteleczki z precyzyjną końcówką.

Z kolei dobrym zamiennikiem jest na przykład większość klejów w sztyfcie. Nie są one mokre, więc można pokusić się do przyklejania nimi tasiemek. Można też używać ich na większych powierzchniach papieru, aby uniknąć falowania i odkształceń.  Po wyschnięciu jest równie elastyczny i nie kruszy się. Najlepsze tutaj, moim zdaniem, są kleje PVP.

Taśmy klejące

Jak już pisałam klej introligatorski nie nadaje się do przyklejania tasiemek, gdyż wsiąka w tkaninę i przecieka zostawiając brzydkie plamy. W takich przypadkach zalecam korzystanie z taśmy dwustronnie klejącej, najlepiej introligatorskiej tzw. błony klejowej. Możesz jednak używać również tzw. taśmy PET.
Oczywiście nie znaczy to, że stosowana jest ona tylko i wyłącznie do tasiemek, jest idealna do większych jak i mniejszych powierzchni papierowych.
Należy zwrócić również uwagę żeby taśma była przeznaczona do papieru. Na rynku jest wiele produktów i nie zawsze zamienniki będą spełniać odpowiednią rolę.
Prócz typowej taśmy (błony) możemy spotkać również dyspensery z klejem w taśmie (zwany klejem transferycznym), pełni on podobną funkcję. Taki klej możemy kupić w dwóch rodzajach: permanentny i peel-off (tymczasowy, do odklejania).

Taśmy i kosteczki dystansowe 3D

Innym rodzajem taśmy dwustronnie klejącej jest taśma dystansowa 3D – dzięki niej możemy uzyskać efekt przestrzenny przyklejając różne elementy do naszej pracy. Taki sam efekt możemy uzyskać z kosteczkami / kwadracikami czy kółeczkami dystansującymi 3D. Poza uzyskaniem efektu przestrzenności prac możemy również używać taśmy aby wykonać ciekawe projekty np. klik, klik, klik. Oba produkty występują w różnych grubościach – max 3mm. Natomiast dodatkowo kosteczki / kwadraciki i kółeczka w różnych wielkościach. Taśmy używane są głównie do przyklejania większych powierzchni, a kwadraciki i kółeczka raczej do mniejszych elementów. Niektóre firmy wprowadziły na rynek produkty w innym formacie niż kwadraciki, kółeczka i taśmy.

Kleje na gorąco.

Należy również wspomnieć o kleju na gorąco, czyli w pistolecie. Nie jest on głównym i najważniejszym klejem w scrapbookingu. Jednak może okazać się bardzo przydatny szczególnie w pracach mediowych czy asamblażach. Za jego pomocą możesz łatwo i szybko przymocować elementy do swoich prac, szczególnie te metalowe i żywiczne, które zazwyczaj są ciężkie. Nie nadaje się on do klejenia papieru szczególnie na dużych powierzchniach (ze względu na swoją konsystencję i dozowanie nie rozprowadza się gładko). Jednak z kwiatkami papierowymi doskonale sobie radzi. Oczywiście ma swoje wady i zalety i nie każdy lubi z nim pracować np na wszędobylskie niteczki. Ważny jest wybór dobrego pistoletu, spełniającego nasze wymagania, wtedy praca będzie lekka i przyjemna. Dla mnie na przykład ważne było aby miał precyzyjny dziubek, nóżkę oraz przełącznik on/off. Ważne było też żeby nie przeciekał, ale każdy zaczyna przeciekać po jakimś czasie. Przetestowałam to – kupiłam polecany pistolet i po ponad roku używania zaczął przeciekać, choć wcześniej działał bez zarzutu. Należy również pamiętać, że klej to nie pistolet a te laseczki. Trzeba się zaopatrzyć w odpowiedniego przekroju wkłady klejowe (najczęściej na rynku występują 7 mm i 9 mm).

Na koniec kilka uwag:

Klej na gorąco jak sama nazwa wskazuje jest gorący należy uważać przy pracy z nim aby się nie poparzyć.
Nie jest on trwały. Może się zdarzyć (szczególnie w przypadkach klejenia ciężkich i gładkich elementów) że odpadną po jakimś czasie.

Inne kleje.

Nie wspomniałam jeszcze o klejach UHU – najbardziej popularne w scrapbookingu, to (w kolejności losowej):

• twist & glue
• stic
• extra
• uniwersalny

Kleje, z których możesz również korzystać:

• winylowy i poliwinylowy;
• silikonowy;
• wikol;

Kropki kleju.

Zapomniałabym o kropkach kleju (glue dots) – takie przezroczyste kleksy do przyklejania różnych elementów. Kropki są zarówno permanentne jak i tymczasowe. Przyklejając ozdoby na kropki kleju możemy uzyskać lekki efekt 3D. Ja osobiście z kropek nie korzystam i nie korzystałam, więc nie mogę powiedzieć czy te permanentne są rzeczywiście trwałe.

Powinnam jeszcze wspomnieć o klejach tymczasowych (peel-off) takich jak np. klej w spray’u.

Ostatnio bardzo popularne wśród scraperek i crafterek stały się kleje z rodziny Aleene czy Mod Podge – osobiście nie testowałam, jednak słyszałam pochlebne opinie.

Alternatywa dla kleju

Na koniec produkty, które klejami w zasadzie nie są, jednak spełniają tę funkcję , szczególnie przy przyklejaniu elementów problematycznych.
Pierwszy to preparat szklący glossy accent, drugi to gel medium lub acrylic medium – długo schną, po wyschnięciu są przezroczyste, trwałe i elastyczne.

Jeszcze kilka uwag:

– jeśli jakiś przedmiot nie chce się przykleić bo ma na przykład śliską powierzchnię, to warto go zmatowić papierem ściernym, poprawiając tym samym przyczepność;
– pamiętajmy aby zdjęcia przyklejać klejem bezkwasowym (acid-free) aby zdjęcia nie zmieniły barwy. Magic jest OK, można również użyć specjalnych taśm do przyklejania zdjęć;
– zamiennikiem dla kleju tymczasowego (do przytrzymania kompozycji) może być taśma malarska lub taśma washi;
– pamiętajmy aby sprawdzać czy dany klej jest permanentny czy tymczasowy w przypadku gdy są takie podziały na te dwa rodzaje.

Jeśli macie jakieś pytania chętnie odpowiem o ile znam odpowiedź.